Volgens NRK-commentator Cecily Langum-Baker is dit argument zoiets als in je broek plassen. – Het dagblad

—

voor wie: Cecily Langum Baker (43) woont in Barum.

Wat: Economisch commentator bij NRK en auteur.

Waarom: Hij publiceerde zijn eerste boek over grote financiële lijnen.

—

Ik moet toegeven dat de titel van uw boek is: “Dus kunnen we geen oliegeld gebruiken?” Het raakte me. Het is iets waar ik over heb nagedacht, maar misschien niet dapper genoeg was om het hardop te zeggen. Ik heb het gevoel dat ik geen kennis heb over grote financiële kwesties, maar ik realiseer me dat je zelf ook met een gebrek aan kennis hebt geworsteld?

– Ja, dit klopt. Ik wilde heel graag DJ worden, maar mijn moeder had andere plannen. U heeft namens mij een aanvraag naar de Noorse School voor Economie (NHH) gestuurd. Dus begon ik daar zonder enige stimulans, maar na ongeveer een half jaar, toen we over macro-economie leerden, ging de code langzaam achteruit. Destijds was er discussie over oliegeld en waarom er niet meer van kon worden uitgegeven. Dus ik herinner me dat ik met Kerstmis thuiskwam bij mijn vader en moeder en een grafiek tevoorschijn haalde om uit te leggen wat er met de economie gebeurt als je alles in één keer uitgeeft. Het is niet echt moeilijk te begrijpen.

Nu heb je een uitdaging van mij: kun je niet uitleggen waarom we niet meer oliegeld kunnen gebruiken?

– Het lijkt een beetje op in je broek plassen. Een voorbeeld hiervan is dat elke persoon elk twee miljoen krijgt. Wat gebeurt er nu? Ja, de meeste mensen kopen een nieuwe of gereviseerde auto. Dan gaan de prijzen van nieuwe auto’s de pan uit. Een jaar lang was het ongelooflijk leuk, maar toen vernietigden we de hele economie en ging het geld op niets uit. Dit is een klein beetje wat er gebeurde toen Nederland het gas vond, ook wel gas genoemd “Nederlandse ziekte”. Dat betekent dat de staat de inkomsten uit een niet-hernieuwbare natuurlijke hulpbron buitensporig consumeert. Je wilt niet in dezelfde val trappen als Nederland.

[ Forkjøp-boom: − Kjekt for kjøper, kjipt for selger ]

De ondertitel van het boek is: ‘Alles wat je moet weten over financiën, maar niet durft te vragen.’ Kun je enkele voorbeelden geven van wat mensen werkelijk denken?

– Waarom moet Norges Bank de rente verhogen als ik de pijn al voel? Waarom hebben we hier in Noorwegen niet gewoon de euro? Nu de euro sterk is, geloven velen dat de euro de oplossing kan zijn. Wat is inflatie precies? Wat zijn al deze termen die je hoort over het bbp? Wat ik in het boek behandel is eigenlijk heel basaal, maar toch weten maar heel weinig mensen ervan.

Waartoe leidt dit gebrek aan kennis?

Een gevolg hiervan is dat veel mensen achterblijven, omdat ze niet over voldoende kennis en basisbehoeften beschikken om goede keuzes te maken op het gebied van hun persoonlijke financiën. Ik geloof dat dit een democratisch probleem is, en dat macro-economie een leerplan voor het basisonderwijs zou moeten zijn. Ik zie politici in de regering die hier ook weinig vanaf weten. Het is niet zo moeilijk, maar je maakt jezelf een beetje dommer dan je bent. Ik ontmoet vooral veel vrouwen die dingen zeggen als: “Oh, zo ongelooflijk mooi, en nu begrijp ik het wel een beetje.” Het is jammer, kennis is macht. Het is niet zo dat alles wat de Noorse banken doen goed is. Als je kennis hebt van macro-economie, kun je helpen de juiste vragen te stellen en die discussie te voeren.

Met wie zou jij vast komen te zitten in de lift?

-Het zou Taylor Swift moeten zijn, ook al is mijn twaalfjarige niet zo blij met mijn verliefdheid.

Wat maakt je zo gefascineerd door Taylor Swift?

-Ik hou gewoon van haar houding. Ze heeft een geweldig verhaal en ik duim echt voor haar, dus het was echt gaaf om met haar in de lift te zitten.

Heb jij een jeugdheld?

– Ja, natuurlijk was het Andre Agassem. Hij was tenslotte de grootste tennisser ter wereld toen ik zelf tenniste, eind jaren tachtig en begin jaren negentig. Toen was hij een langharige en ondeugende Amerikaanse tennisser.

Dus het doel was om net als Al-Qassim te worden?

– Absoluut. Hoewel ik niet wilde trainen, dacht ik dat het helemaal gratis zou zijn. Dat gebeurde niet, ik stond onderaan alle ranglijsten.

[ En klar marsjordre om å snu den økonomiske utviklingen ]

Welke superkracht zou je willen hebben?

– Om onzichtbaar te worden.

En er was een snel antwoord: waarom precies deze superkracht?

– Ik herinner me nog goed dat ik als middenmanager op een redactiekamer werkte. Dus ik wilde een onzichtbaarheidsmantel. Toen was het allemaal voorbij, het enige wat ik hoorde was “Cecilie, Cecily, Cecily, Cecily.” Alles ging door mij heen.

Waar heb je voor of tegen gedemonstreerd?

– Kinderen moeten rechten hebben en dezelfde kansen hebben. Vooral gelijke kansen om te sporten, al hebben we in Noorwegen al een lange weg afgelegd.

Blijf op de hoogte. Ontvang de dagelijkse nieuwsbrief van Dagsavisen